1. Chọn người: Không nên dùng “người quá tài giỏi “, hãy chọn “người có giá trị quan”
Một doanh nghiệp muốn phát triển, có hai điều cần phải nắm vững: Con người và nguyên vật liệu. Chọn người thích hợp với sứ mệnh, tương lai và giá trị quan của công ty chính là tiêu chuẩn đầu tiên để doanh nghiệp phán đoán dùng người.
Đối với phương diện sử dụng nhân tài, Jack Ma cho rằng: “Nhân tài khi bước vào công ty chúng ta, bắt buộc phải chấp nhận văn hóa và lý tưởng của công ty. Chỉ cần người đó không chấp nhận mục tiêu của công ty, người đó có tài giỏi đến đâu cũng đừng nên sử dụng.”
2. Dùng người: Không nên dùng “người tinh anh”, nên chọn “người bình thường”
Nhiều nhân viên rất giỏi nhưng lại rời bỏ công ty, vấn đề thường không phải ở công ty hay ở người nhân viên đó, mà nằm ở “mức độ phù hợp”. Vì thế, Jack Ma từng nói:”Tôi không bao giờ chọn nhân viên giỏi nhất, chỉ chọn người phù hợp nhất. Chọn người giỏi nhất là một sự rắc rối.”
3. Tiêu chuẩn: Không nên nhìn “học lực”, chỉ nên xem “cách làm việc”
Tiêu chuẩn chọn người là gì? Theo Jack Ma, muốn biết một người có phải là nhân tài hay không, hãy xem cách người đó giải quyết công việc.
Jack Ma đánh giá nhân tài qua hai tiêu chuẩn: Một là thái độ làm việc. Hai là kết quả làm việc. Nếu như thái độ làm việc không tốt, người đó cho dù có kết quả làm việc tốt đến đâu cũng chẳng có tác dụng gì cho công ty. Ngược lại, nếu như người đó có thái độ làm việc tốt nhưng kết quả làm việc lại không tốt, công ty cũng không nên sử dụng người đó.
4. Sử dụng: Không nên “dùng người không nghi”, mà nên “vừa dùng vừa nghi”
Khi nói đến cách dùng người, có rất nhiều nhà quản lý nói về sự ủy quyền, tín nhiệm. Họ tôn sùng quan điểm “dùng người không nghi”. Thật ra, quan điểm này vô cùng sai lầm.
Sử dụng người được, thì phải học cách nghi ngờ. Ở đây không phải là nghi ngờ nhân phẩm của anh ta, mà chính là nghi ngờ về năng lực làm việc của anh ta.
Đầu năm công ty đặt ra mục tiêu, sau đó suốt cả quá trình không hỏi đến tiến độ, điều này là không đúng. Jack Ma nói: “Khi đến nửa năm, bạn nên kiểm tra tiến độ một lần. Điều này không phải là không tin tưởng, mà là để giám sát và tạo động lực thúc đẩy nhân viên của bạn làm việc hiệu quả hơn.”
5. Bồi dưỡng: Không nên dùng “lính trên không”, nên dùng “binh sĩ dưới đất”
Jack Ma có một phương châm riêng: Không dùng “lính trên không”. “Lính trên không” là những người tài giỏi đang làm việc ở công ty khác. Nguyên tắc cơ bản của Alibaba là: “Không bao giờ cho phép người ngoài làm CEO của công ty.”
Jack Ma cho rằng: “Nhân tài giỏi của công ty sẽ không phải do mời từ bên ngoài về, nhất định phải do tự công ty rèn luyện và đào tạo ra. Bất kỳ công ty nào cũng nên đầu tư nhiều vào việc tuyển dụng và đào tạo nhân viên.”
6. Khích lệ: Không nên chỉ tăng lương cao cho cấp quản lý, phải tăng lương cao cho nhân viên cấp dưới
Có rất nhiều giám đốc chỉ nghĩ đến chuyện tăng lương cho các quản lý cấp cao mà bỏ qua những nhân viên bình thường. Đây là một sai lầm.
Jack Ma cho rằng:” Bảo mẫu ở nhà tôi lương 1,200 tệ, theo giá thị trường ở Hàng Châu là 800 tệ. Bà ấy rất vui vẻ, bởi vì bà ấy cảm nhận được sự tôn trọng từ tôi.”
Những người quản lý cấp cao lương vốn đã cao, nếu tăng thêm lương chưa chắc họ đã cảm thấy gì. Hãy tăng lương cho những người nhân viên, bởi vì chỉ cần tăng cho một ít thôi, họ cũng cảm thấy phấn khởi hơn.
7. Trưởng thành: Không nên “quá sủng ái bản thân”, mà phải “nghiêm khắc tôi luyện bản thân”
Cuộc cạnh tranh thương trường chính là sự cạnh tranh về năng lực giữa các nhân tài.
Nếu như một người không thực tế, không chịu được áp lực thì sẽ khó đảm đương được trọng trách lớn. Jack Ma có một phương pháp độc đáo để huấn luyện người tài. “Nếu bạn đang là quân tiên phong, khi đang chiến đấu hăng hái tôi đưa bạn về hậu phương làm việc trong 3 năm. Ngay trong lúc bạn vinh quang nhất tôi sẽ đưa bạn lui về sau, rồi đến một ngày tôi đột nhiên nói với bạn, bạn có thể làm được việc đó.”
8. Giám sát: Không nên “có một người lãnh đạo tài giỏi”, hãy nên “có một đoàn thể tài giỏi”
Giống như chính sách luân phiên CEO của Huawei, Alibaba cũng có chính sách luân phiên chức vụ nghiêm ngặt. Cấp quản lý mỗi năm đều có sự điều động.
Một người nhân viên quản lý muốn được thăng chức, bắt buộc phải đạt được hai điều kiện: Một là kế hoạch kế nhiệm hoàn hảo, hai là có kinh nghiệm luân chuyển công việc.
Jack Ma cho rằng, một đội ngũ tốt phải là một đội ngũ làm việc chăm chỉ và không có lãnh đạo. Nếu một người ở một vị trí quá lâu sẽ dễ sinh ra tâm lý tự mãn dẫn đến thất bại.
9. Kiểm tra: Không cần “thành tích đứng đầu”, nhưng phải “xuất sắc về nhân phẩm và học thức”
Jack Ma từng nói, rất nhiều công ty nhỏ thích sử dụng kiểu nhân viên “chó hoang”, vì thế công ty khó phát triển. “Chó hoang” là những người có thành tích rất tốt, nhưng giá trị quan kém và không quan tâm đến tinh thần đồng đội. Khi sát hạch nhân viên, Alibaba không chỉ xem xét về thành tích doanh số, mà còn đánh giá về giá trị quan của nhân viên.
10. Không khí: Không nên “áp chế”, hãy nên “vui vẻ”
Jack Ma cho rằng, tài sản lớn nhất của doanh nghiệp chính là nhân viên, nhất định phải làm cho nhân viên làm việc một cách vui vẻ.
Về vấn đề làm việc vui vẻ, Jack Ma giải thích rõ ràng: “Nhân viên vui vẻ sẽ truyền tải sự vui vẻ đó đến khách hàng, làm cho khách hàng cảm thấy vui vẻ. Khách hàng vui vẻ sẽ sẵn lòng chi tiền mua sản phẩm, từ đó làm cho công ty cũng vui vẻ theo.”
CỐ VẤN 360 